Een slimme vrouw, blijft haar eigen naam trouw!

Vroeger was het niet eens een vraag, maar nu is het minder vanzelfsprekend dat de vrouw de naam van haar man aanneemt. Nog steeds neemt 75% de naam van haar man aan. Laatst vertelde iemand dat ze de naam van haar man had aangenomen, omdat ze een weddenschap had verloren…een hele dure weddenschap zal ik je vertellen!

Stereotypering getrouwde vrouw

Uit eerder, voornamelijk Amerikaans, onderzoek bleek dat men vrouwen die de naam van hun man hebben overgenomen associeert met woorden als: traditioneel, moeder, familie en laag opleidingsniveau. Nederlandse onderzoekers* waren benieuwd of deze associaties ook leiden tot stereotypering van Nederlandse vrouwen die de naam van hun man hebben overgenomen. In een eerste studie hoorden deelnemers dat ze uitgenodigd waren voor een feest van het getrouwde stel Peter en Helga Kuipers (zijn achternaam). In de andere conditie werd het stel beschreven als Peter Bosboom en Helga Kuipers, waardoor duidelijk werd dat zij haar eigen naam had gehouden. De deelnemers beoordeelden Helga Kuipers meer verzorgend en emotioneel, afhankelijker, minder intelligent en competent, wanneer Kuipers de naam was die zij van haar man had overgenomen dan wanneer zij haar eigen naam had gehouden. 




Uitgebreide vergelijking
Om na te gaan of dit echt samenhangt met de naam van de partner, deden de onderzoekers een vervolgstudie. Deelnemers werd gevraagd een indruk te vormen van een persoon in een verhaal. Dit verhaal was zo beschreven dat de deelnemers (onbewust) op zoek zouden gaan naar extra informatie om het gedrag te verklaren. De enige beschikbare informatie in dit verhaal, was de naam van de hoofdpersoon. Het verschil in oordeel is dan dus te wijten aan de naam. De onderzoekers vergeleken de beoordelingen van het verhaal over  een man, een vrouw zonder achternaam, een vrouw met haar eigen naam, een vrouw met haar mans naam, een vrouw met zowel haar mans naam als haar eigen naam en een vrouw die niet getrouwd is maar wel samenwoont. Uit de resultaten bleek dat ook hier de stereotypes een rol speelden. De vrouw met de naam van haar partner (ook in combinatie met haar eigen naam) werd afhankelijker, minder intelligent en minder ambitieus ingeschat dan de rest.

Wat kost dat?

Dat het overnemen van de naam van de man niet zonder gevolgen is, blijkt wel uit de laatste studie. Deelnemers moesten een sollicitatiebrief beoordelen en daar vragen over beantwoorden, een van die vragen was het potentiële salaris per maand te beoordelen (open vraag). Ook hier bleek dat de vrouw met de naam van haar man afhankelijker, minder ambitieus en intelligent werd beoordeeld. De kans dat ze aangenomen zou worden, werd lager ingeschat en ook het salaris was beduidend lager. Een verschil van 861 euro per maand maar liefst! Natuurlijk is dit een schatting van een groep onderzoeksdeelnemers (studenten) en kan je dit niet zo naar de praktijk verklaren, maar reken eens uit. Stel, je bent 10 jaar getrouwd: 10 x 12 x €861 = €103.320! Een prijzige weddenschap om te verliezen als je het mij vraagt...

*Belangrijk om hierbij te vermelden is dat een van de onderzoekers de (inmiddels beruchte) Diederik Stapel is. Waarschijnlijk wordt dit onderzoek momenteel ook nader onderzocht door de onderzoekscommissie. Dit laat maar weer eens zien wat de impact is van de ‘Stapel gate’...