Hoe goed om te gaan met kritiek?

Auw! Of het nou kritiek is op een rapport, een afwijzing van een vriend of een collega die iets opmerkt: kritiek doet pijn. Stiekem willen we allemaal aardig en capabel gevonden worden.  Het is dan ook niet zo vreemd dat anderen vinden dat ik slecht tegen kritiek kan. En aangezien dat ook als kritiek voelt, was ik altijd de eerste om het te ontkennen. Inmiddels ben ik wel zo wijs geworden om eens stil te staan bij de kritiek die ik krijg. En zeg nou zelf: het feit dat ik er stil bij WIL staan, geeft toch aan dat ik er prima tegen kan (dacht ik zo ;).

Kritiek ontvangen: niet ons sterkste punt

Gelukkig ben ik niet de enige: uit onderzoek blijkt dat de meesten onder ons het naar vinden negatieve feedback te ontvangen. Terwijl als ik mensen er direct naar vraag, ik vaak te horen krijg dat ze wèl goed om kunnen gaan met constructieve kritiek. Maar wat is dat precies: constructieve kritiek? Constructief of niet, je krijgt iets negatiefs te horen over je gedrag of persoon. Puur dit feit blijkt ons al gevoelens van onrust en boosheid te geven (onderzoek van Baron uit 1988). In een onderzoek van Randy Gardner uit 2010 gaven de deelnemers onder andere de volgende antwoorden op de vraag wat kritiek met je doet:

“Criticism can be like dynamite, it doesn’t take much to have a powerful impact.”

“Criticism should come with a bottle of antacids.”

“Criticism can be a driving catalyst for why people quit. It gets to be more

stressful than it is worth.”

De beoordeling van de nuttigheid van de kritiek gebeurt in een later stadium: net nadat we de gevoelens van onrust en boosheid al hebben ervaren. Hoewel we ons soms te veel laten leiden door deze eerste primitieve emoties, zijn er manieren om beter te leren omgaan met kritiek. Lees mee!

Oplossingen

Onze eerste neiging bij het horen van kritiek is de kritiek vermijden (het is niet belangrijk / ik heb het niet gehoord) of weerstand vertonen (dat sloeg nergens op / die ander spoort niet). Een eerste tip om deze reactie te vermijden, is het tellen tot tien. Begin niet meteen met reageren vanuit je emotie.

Daarna is het aan het LSD-model om ons de goede kant op te krijgen: Luisteren, Samenvatten en Doorvragen. Vaak zijn mensen wollig in het taalgebruik – vooral bij spannende situaties als het geven van kritiek-  en is het raadzaam goed te luisteren en te checken of je de kritiek goed begrepen hebt. Door vervolgens door te vragen, kom je vaak op een punt waar je concrete afspraken kunt maken. Een afspraak waar beide partijen wat aan hebben.

Oneens?

Mocht je ondanks het rustig tot tien tellen en het netjes luisteren de kritiek complete onzin vinden: fake it till you make it. Laat de ander in de waan en maak goed oogcontact, knik en hum alsof je leven ervan afhangt en kruis vooral je armen niet over elkaar. Works for me ;)