Een 'startschot' voor steekwapens?

Vanmorgen gaf Minister Opstelten het startschot voor de inleveractie steekwapens. De afgelopen weken was op internet en radio en tv de publiekscampagne ‘Ruil je steekwapen voor een spreekwapen’ te zien. De makers van de campagne houden duidelijk van woordspelletjes... De campagne bevat een aantal succes elementen, maar de makers maken ook een belangrijke fout.

Sluit aan bij je doelgroep

Les 1 bij een campagne is: sluit aan bij je doelgroep. In deze campagne hebben ze dat gedaan door een filmpje te maken en rappers Sticks en Rio te strikken voor de campagne. Op de site van de campagne kun je mee doen met een wedstrijd door een rap te maken over spreekwapens. Aan de inzendingen te zien, slaat dit aan bij de doelgroep. De inzenders kunnen een ‘steek’-woord kiezen en dat woord in hun rap verwerken. Slim gedaan, zo ontstaan er allerlei mini campagnes en wordt de boodschap door leden van de doelgroep verspreid via filmpjes. Dit bevat meerdere technieken: de inzenders committeren zich publiekelijk aan de campagne, waardoor de kans groot is dat zij hun steekwapen inleveren; de rappers zijn een autoriteit in de doelgroep en geven het goede voorbeeld en als ook andere jongeren (leden van de ingroup) in de filmpjes het goede voorbeeld geven, is de kans groter dat de rest ook volgt (sociale bewijskracht).

Schaarste

Vanaf 1 mei zijn steekwapens wettelijk verboden. De campagne begon een maand voor de deadline en is vanaf vandaag geïntensiveerd. Hiermee spelen de makers in op het principe van schaarste: je hebt nog 1 week om je steekwapen in te leveren. Vanuit de evolutie hebben we geleerd dat we er snel bij moeten zijn als iets schaars is. Als er weinig voedsel was, moest je zorgen dat je iets scoorde. Bij de Belastingdienst bleek dit eerder een effectief principe met de inkeerregeling; mensen met spaargeld op buitenlandse rekeningen kregen de kans om vrijwillig hun niet opgegeven vermogen te melden en zo een boete te voorkomen. Hoe dichter de deadline naderde, hoe meer mensen zich meldden bij de Belastingdienst.

Inleveren op het politiebureau?

In de campagne zit in mijn ogen een belangrijke fout. Ik begon deze blog met les 1 uit de communicatie: sluit aan bij de doelgroep. Dat hebben de makers op vele vlakken gedaan, maar ze hebben volgens mij een fout gemaakt. Wil je gedrag veranderen en mensen van A naar B krijgen is het belangrijk de omgeving zo in te richten dat het gedrag makkelijk vertoond wordt. In het boek ‘Switch’ van Chip Heath en Dan Heath noemen ze het ook wel ‘het pad effenen’. Het doel van deze campagne is dat jongeren hun steekwapens in gaan leveren. En waar moeten ze dat doen? Op het politiebureau! Als ik een plek zou moeten noemen waar je deze doelgroep niet snel zal vinden, is het wel het politiebureau. Sterker nog, ze blijven er het liefst zo ver mogelijk uit de buurt.

Om in de stijl van de makers te blijven: daar hebben ze toch wel een ‘steekje’ laten vallen!