Waarom bellen achter het stuur zo gevaarlijk is!

Stap jij achter het stuur als je gedronken hebt? En bellen, doe je dat handheld of handsfree? Volgens de wet is het “vasthouden van een mobiele telefoon tijdens het rijden” niet toegestaan. Maar wat blijkt? Handsfree bellen is net zo gevaarlijk!

De allerslechtste chauffeur van Nederland

BNN heeft een nieuw televisieprogramma, waarin ze slechte bestuurders verschillende opdrachten laten doen (inparkeren, parcours afleggen ed.). Deze mensen hebben allemaal het roze papiertje behaald, maar van die vaardigheden is weinig over. Een van de opdrachten vorige week was op een recht stuk weg een boodschappenlijstje smsen.



Het is dramatisch te zien dat sommigen hun ogen alleen nog op hun telefoon gericht hebben en bijna een minuut niet meer op de weg kijken en geen van de objecten langs de weg opmerkten. Om het nog maar niet te hebben over de reactie bij paniek… Nu zijn deze kandidaten natuurlijk extreme voorbeelden, ze dingen niet voor niets mee voor de titel tot allerslechtste chauffeur van Nederland, maar hoe zit het met ons?

Kan jij bellen, terwijl je auto rijdt?

Rijden met een borrel op vinden de meeste van ons niet kunnen. Maar wist je dat je rijvaardigheid tijdens het bellen net zo verslechterd als wanneer je teveel gedronken hebt? Uit onderzoek blijkt dat maar liefst 97.5% van de mensen slechter stuurt als ze handsfree mobiel bellen. Bestuurders die mobiel bellen, reageren trager en zijn zich minder bewust van hun omgeving. Een tragere reactie op een onverwachte situatie kan het verschil uitmaken tussen langs of tegen een voetganger aanrijden. Om die reden heeft de wetgever ervoor gekozen om handheld bellen te verbieden, je zou dus zeggen dat het handsfree bellen dé oplossing is… De overtuiging dat handsfree bellen wel veilig is, is gebaseerd op de overtuiging dat als we maar kijken we dingen ook zien. Maar bij het filmpje met de gorilla (zie blog 7 juni) hebben we gemerkt dat zelfs als we recht naar iets kijken, het kan zijn dat we dingen niet opmerken. Dit heeft te maken met het feit dat onze cognitieve capaciteit beperkt is; we moeten onze aandacht verdelen. Het vasthouden van de telefoon op zich is niet de activiteit die de meeste capaciteit vergt. Ervaren bestuurders hebben het stuur vaak niet eens met twee handen vast en deze handeling gaat vrij automatisch (vraagt weinig capaciteit). Het is vooral de focus op het gesprek dat veel vraagt van onze capaciteit.

Handsfree of handheld

Het effect van bellen werd onderzocht met een soortgelijk filmpje als het filmpje met de gorilla, maar dit keer was het een rood kruis dat dwars door het scherm stuiterde. In de normale conditie merkte ongeveer 30% van de mensen het kruis niet op. In de andere conditie kregen de deelnemers de opdracht om mobiel te bellen, terwijl ze het filmpje bekeken. De resultaten zijn duidelijk: maar liefst 90% van de mensen die telefoneerden zag het kruis niet. Bellen verdrievoudigd de kans dat mensen een onverwacht object – in de praktijk bijvoorbeeld een voetganger - niet opmerken! Het wrange van het verbod op handheld bellen, is dat mensen mogelijk nog meer denken dat het wel veilig is wanneer ze handsfree bellen, waardoor ze onterecht de illusie hebben dat ze alles opmerken. Ik bedenk me in ieder geval wel een paar keer voordat ik weer ga bellen in de auto... Jij?