Bestaat “the seven year itch” in relaties?

The seven year itch is niet alleen een bekende Marylin Monroe film, maar ook een bekende uitspraak. Zeven jaar is een breekpunt in relaties. Althans dat zeggen ze. Eerlijk gezegd nam ik dat eigenlijk ook altijd aan als feit en zag het regelmatig bevestigd in mijn omgeving. Na ongeveer zeven jaar zag ik behoorlijk wat relaties sneuvelen; er bleek meer moois rond te lopen in de wereld of de relatie was verworden tot een broer-zus verhouding. Maar bestaat die seven year itch eigenlijk wel of praten we onszelf dat aan?

Het ligt nooit aan ons…

Niet alleen bij relaties, maar bij veel zaken in het leven zijn we geneigd de schuld altijd bij een ander te leggen. Ook dit heeft te maken met de, al vaker voorbij gekomen,  zelfverheffingstheorie; we hebben graag een positief beeld van onszelf. Ook in relaties komt dit weer om de hoek kijken. Als het niet  goed gaat tussen jou en je partner ligt dat waarschijnlijk aan je partner: “Hij is altijd weg” en “Zij zeurt alleen maar”, om maar even de clichés uit de kast te halen. Dat je daar zelf ook een rol in speelt, weet je ergens wel, maar op die notie zit je toch niet te wachten. Je voelt je al rot door het feit dat het niet helemaal loopt zoals jij zou willen, dus denken aan het feit dat het ook nog eens aan jou zou kunnen liggen kan er dan niet bij.

Self-fulfilling prophecy

Het ligt dus vooral aan die ander, maar er speelt nog een principe een rol. Wanneer je met een bepaalde blik naar iets kijkt, vallen je precies die dingen op die je verwacht te zien. Je vindt dus steeds bevestiging van wat je eigenlijk al “wist”. We noemen dit in de psychologie: de self-fulfilling prophecy, een voorspelling die zichzelf waarheid maakt eigenlijk. Wanneer mannen in een onderzoek dachten dat ze een telefoongesprek voerden met een aantrekkelijke vrouw (ze kregen een foto te zien) hadden ze een ander gesprek dan wanneer ze dachten dat het een onaantrekkelijke vrouw was. De mannen waren vriendelijker, waardoor de vrouw aan de andere kant van de lijn (aantrekkelijk of niet) vlotter en warmer reageerde (beoordeeld door objectieve beoordelaars). De verwachting van de man; deze vrouw is aantrekkelijk en dus leuk (halo effect), zorgde ervoor dat de vrouw zich ook meer op haar gemak voelde en daadwerkelijk leuker was in het gesprek.

Na zeven jaar..

Zo werkt het volgens mij ook met die seven year itch.  Je hebt in je achterhoofd dat na zeven jaar de sleur in de relatie komt. Een avondje samen voor de televisie, zie je ineens als een teken dat je elkaar niets meer te vertellen hebt. Alles wat je angst bevestigd, valt extra op. Je partner is drukker met de  smartphone dan met jou…zie je wel! Uiteindelijk zie je alle gebeurtenissen, die je anders niet opvielen als het bewijs: na zeven jaar, wordt het minder leuk. Het risico is dat je op deze manier in een vicieuze cirkel komt, waardoor je de ‘seven year itch’ eigenlijk zelf veroorzaakt.

En dit doen we niet alleen in onze relatie, deze vertekening speelt dagelijks een rol. Onze vooroordelen en verwachtingen bepalen voor een belangrijk deel hoe we gebeurtenissen interpreteren en hoe we ons gedragen…