Doneren = schuldgevoel afkopen?

Jaren geleden –zeg maar gerust 13 jaar geleden- werd ik tijdens een dagje winkelen aangesproken door zo’n gladde goededoelenjongen. Of we donor wilden worden van het wereld natuur fonds. Jong als ik was, zei ik vrijwel meteen ja. En nog steeds ben ik lid. Niet dat ik zo’n enorme moraalridder ben. In tegendeel, soms voelt het alsof ik mijn schuldgevoel afkoop. Puur egoïsme dus, dat doneren…

Doneren door te slapen

Ik werd dan ook meteen getrokken door een nieuwsbericht dat ik in de telegraaf las (ja, het is vreselijk: ik lees de telegraaf en vind het heerlijk). De kop van het nieuwsbericht was als volgt “doneren door te slapen”. Klinkt goed toch?

En het is ook nog eens vreselijk simpel. Je koopt een applicatie voor je telefoon die eruit ziet als een simpele wekker (voor iedereen die interesse heeft, de applicatie heet snooze). De wekker kent de standaard functies van het uitzetten van de wekker en snoozen. Maar in plaats van snoozen zonder consequenties, doneer je nu €0,25 bij elke tien minuten snoozen. En die €0,25 kan je natuurlijk gestolen worden wanneer je heerlijk in je warme bedje ligt. Deze manier van doneren zou dus nog wel eens heel succesvol kunnen worden…

Wat zit erachter?

Een geheel ander onderzoek geeft ons wat meer inzicht in de achterliggende mechanismen. Twee onderzoekers -Gneezy en Rustichini- bekeken in 2002 wat de gevolgen waren van een boete wanneer ouders hun kinderen te laat ophaalden van het kinderdagverblijf. Het doel was hierbij ouders te stimuleren hun kinderen op tijd op te halen. Maar wat bleek: het aantal ouders dat hun kinderen te laat ophaalden steeg juist! De boete rechtvaardigde het te laat ophalen van de kinderen. We kunnen dus rustig stellen dat wij ons schuldgevoel liever afkopen dan het gewenste gedrag uit te voeren.

En dat is precies de reden dat de snooze applicatie succesvol kan gaan worden. Wie wil er nou niet zonder schuldgevoel te laat op zijn werk komen!

Zelfhulp & jaloezie: wat moeten we zonder internet

Zat je eerst rustig te relaxen op de bank omdat je eindelijk een avond voor jezelf had, maar zit je nu ineens vol argwaan op de klok te kijken? Dan weet je: het is tijd voor een ‘jealousy test’.

Test het zelf

Heus, het bestaat echt! Toevallig stuitte ik onlangs op deze test: http://cl1.psychtests.com/take_test.php?idRegTest=2890 

En omdat ik de titel al lachwekkend genoeg vond (Jealousy Test (For Straight Men), besloot ik de test eens te ondergaan. Ook al was ik dan misschien geen hetero man. 

Inzicht in mezelf...

Mijn score? Een bescheiden 16 op een schaal van 100. Maar zoals je in de tekst hieronder kunt lezen, zegt dat eigenlijk helemaal niks. De score kan betekenen dat ik niet jaloers ben of dat ik wel jaloers ben maar mijn jaloezie onder controle heb. Kortom: meest onzinnige test ooit (maar gelukkig kan ik nog altijd betalen voor een ‘full report’, pfieuw…).

Vrouw / Man

En waarom hebben de makers de test specifiek toegespitst op hetero mannen? Ze wekken onterecht de schijn dat ze erover na hebben gedacht… Hoewel vroeger werd aangenomen dat mannen meer moeite hebben met fysieke ontrouw en vrouwen met emotionele ontrouw, blijken die verschillen in het echt nauwelijks aanwezig te zijn. Christine Harris bewees in een onderzoek dat er weinig verschil bestaat tussen mannen en vrouwen wanneer er wordt gekeken naar echte ontrouw in plaats van ingebeelde ontrouw. Beoordelen hoe je op eventuele ontrouw zou reageren, is dus lastig voor ons. We denken van te voren anders over bepaalde maten van ontrouw dan in de werkelijkheid. En laat de test nou enkel ingebeelde ontrouw meten… 

Zelfhulp

Maar misschien ben ik wel gewoon een heel sceptisch persoon en moet ik niet zo cynisch zijn over alle zelfhulp dingen op internet. Daarom als afsluiter een ‘how to handle jealousy’ : http://www.wikihow.com/Handle-Jealousy Mocht het je helpen, dan bied ik bij deze alvast mijn nederige excuses aan ;)

Ze smaken zoals ze kraken!

Afgelopen maandag beschreven we dat de kans bestaat dat je uit gewoonte een bak oude popcorn eet in de bioscoop. Blijft raar, je zou toch zeggen dat je dat merkt. Onze zintuigen vertellen ons of eten wel of niet meer goed is. Voordat je het proeft kan het zijn dat het er niet meer goed uit ziet, stinkt of dat de structuur niet goed voelt. Oude popcorn ziet er vaak nog normaal uit, ruikt normaal, maar als je er op bijt is het toch echt taai. Ik heb een aanvullende verklaring gevonden waarom we dit signaal in de bioscoop niet opmerken.

Het geluid van eten

Eigenlijk nooit over nagedacht, maar wat we eten heeft allemaal een eigen geluid. Een GrannySmith appel eten in het openbaar vind ik vaak wat ongemakkelijk, omdat iedereen duidelijk kan horen dat je een hap neemt en je vaak daarna een slurp geluidje moet maken om te voorkomen dat er appelsap langs je wang loopt. Een Frans stokbrood kraakt ook lekker en als een speculaasje niet meer kraakt dan lust ik het niet meer. Het geluid van de hap komt via twee routes bij je binnen. De eerste route gaat buitenom via de trillingen in de lucht die bij je oren binnenkomen en vervolgens verwerkt worden. De tweede ontstaat van binnen door de vibraties van je tanden en je kaken, via je schedel gaan die trillingen direct naar je binnenoor. Het geluid dat je via deze beide wegen te horen krijgt, beïnvloeden hoe het eten dat je eet klinkt.

Krrrrakend goede chips

Ook hier is onderzoek naar gedaan. In een experiment moesten deelnemers 90 chippies eten en beoordelen. Alle chippies kwamen uit dezelfde zak en waren dus even vers. De deelnemers hadden een koptelefoon op terwijl ze deze taak uitvoerden. Elke keer wanneer iemand in een chipje beet, maakte de koptelefoon de toonhoogte van het kraken de ene keer hoger en de andere keer lager. Dus de proefpersonen aten chips met allemaal hetzelfde kraakgeluid, maar voor hen klonk dat de ene keer doffer en de andere keer scherper. De proefpersonen bleken de chips alleen lekker te vinden wanneer het kraken scherper klonk. Logisch, want verse chips kraakt juist zo lekker. De feedback die ze kregen van hun andere zintuigen, smaak en mondgevoel, bleek in deze studie nauwelijks effect te hebben. 

Oude popcorn

Naast de gewoonte en het onnadenkend eten is dit mogelijk ook een verklaring voor het feit dat we zonder problemen een bak oude popcorn wegwerken. In de bioscoopzaal staat het geluid van de film hard aan waardoor je niet merkt hoe de popcorn ‘klinkt’. Voortaan de popcorn dus meteen even proeven en goed luisteren, en dan vervolgens inderdaad met je niet-dominante hand eten.. ;-)

This is TV man! Ze smaken zoals ze kraken...

Deze slogan kwam in me op bij het schrijven van deze blog en het duurde even voordat ik wist waar het ook alweer van was, maar ik heb het gevonden hoor. Even terug in de tijd:

Eet jij ook altijd popcorn?

Altijd wanneer ik naar de bios ga, kan ik me met moeite inhouden om er geen popcorn bij te bestellen. Meestal mislukt dat en is er aan het einde van de film -binnen no time -een bak doorheen gegaan. Wat eigenlijk best vreemd is, aangezien ik normaal gesproken altijd voor chocolade kies (verder eet ik heel gezond hoor ;).

Associaties

Maar waarom laat ik de chocolade eigenlijk links liggen? Volgens onderzoekers van de University of Southern California, is mijn eetgedrag afwijkend omdat ik een sterke associatie heb tussen de situatie ‘bioscoop’ en het gedrag ‘popcorn eten’. Bijna automatisch ontstaat er een hunkering naar popcorn wanneer ik een bioscoop binnenstap.

Bah

Op zich niet erg, ware het niet dat de smaak van de popcorn geringe invloed op mijn eetgedrag blijkt te hebben. Volgens de onderzoekers van bovengenoemde universiteit zou ik evenveel oude vieze popcorn eten als lekkere verse popcorn. Net zoals de meerderheid van hun proefpersonen, waarbij de ene helft oude popcorn kreeg en de andere helft verse popcorn. Echt? Ja, echt. Mensen die regelmatig popcorn eten in de bioscoop, blijken geen onderscheid te maken tussen oude popcorn en verse popcorn; van beide eten ze evenveel. Mensen die echter nauwelijks popcorn eten wanneer ze in de bioscoop zijn, maken wel onderscheid. Zij eten beduidend minder van de oude popcorn.

Tip

Nu heb ik nog steeds de ijdele hoop, dat ik een uitzondering op de regel ben en mijn eetgedrag wel door de smaak laat beïnvloeden. Maar het kan nooit kwaad om het zekere voor het onzekere nemen toch..? Daarom ga ik de volgende keer met mijn niet-dominante hand eten. Dan blijk je namelijk beter op te moeten letten, met als gevolg dat je jezelf niet automatisch volpropt. De tip van de week zou ik zeggen!

Lijken wij op onze auto's?

Een tijd geleden schreef ik een blog over baasjes die op hun hond gaan lijken of andersom. Best grappig en herkenbaar. Daar kon ik vrij om lachen, want heb zelf geen hond. Maar nu kwam ik een onderzoek tegen waar ik ook om moest lachen, echter met een iets ander gevoel. Uit onderzoek is gebleken dat mijn auto en ik waarschijnlijk ook verrassend veel gemeenschappelijk hebben…

Welke van de drie? 

Bij het kopen van een auto kijken de meeste van ons wel naar het uiterlijk of de uitstraling. Ook het imago van het merk of de ervaringen van de mensen om je heen spelen een belangrijke rol. Ook toen wij onze Other[w]eyes auto’s aan gingen schaffen hebben we uitgebreid onderzoek gedaan. Na onze  zoektocht kwamen we tot de conclusie dat zo’n kleine milieuvriendelijke (en, laten we eerlijk zijn, qua bijtelling gunstige) wel een geschikte auto voor ons zou zijn. We hadden daarbij de keuze uit drie merken die alle drie in dezelfde fabriek geproduceerd waren, maar in details toch anders waren. Het ging om de Peugeot 107, de Toyota Aygo en de Citroën C1 (zie plaatje). Natuurlijk keken we naar de prijs, vroegen we mensen in onze omgeving en hadden we ieder te maken met een andere garage. Laatst zeiden we tegen elkaar dat we onze keuzes toch ook wel echt bij elkaar vonden passen, nu ben ik benieuwd of anderen dit ook zien! 

Auto en eigenaar zijn look-alikes 

In een onderzoek bleken mensen in staat te zijn eigenaren aan hun auto te koppelen zonder dat ze verder ook maar iets wisten van de autobezitters. Deelnemers kregen een foto te zien van een autobezitter en nog twee andere foto’s. Op de ene foto was de auto van de eigenaar te zien en op de andere foto een willekeurig gekozen auto. De deelnemers moesten vervolgens bepalen welke van de twee auto’s bij de eigenaar op de foto hoorde. Aangezien er twee opties waren, had iedere deelnemer 50% kans om de juiste auto te kiezen. Uit het onderzoek bleek echter dat in 68% van de gevallen de juiste combinatie tussen eigenaar en auto werd gemaakt. De onderzoekers vermoeden dat op basis van (stereotype?) inschattingen van leeftijd, sekse, kleding en persoonlijkheid de juiste matches werden gemaakt. 

Weet jij wie welke auto heeft gekozen?

Het is dat wij de kleur neutraal (antraciet) wilden houden voor de bestickering, anders was het – als je ons kent tenminste – in een oogopslag duidelijk geweest wie welke auto zou hebben. Maar desondanks is er nog wel een verschil als je de voorkant van de auto’s bekijkt en in onze ogen daarmee in uitstraling. Het is dat we het op deze blog al een keer verklapt hebben, anders hadden we een experimentje kunnen doen. Maar mocht je nog niet weten welke auto’s we hebben gekozen, laat dan weten wie van ons volgens jou voor de Peugeot 107 (linkermodel) en wie voor de Toyota Aygo (midden) is gegaan…

Do opposites attract?

Jij houdt van rust, hij van veel mensen om zich heen. Jij hebt een hekel aan indirecte mensen, hij draait er nog wel eens omheen. Relaties zijn zo gemakkelijk nog niet…

Bekijk eerst de goedkope optie om minder geld uit te geven...

Op Funda kan je een zoekopdracht instellen waardoor je een mailtje krijgt met nieuwe huizen die te koop zijn gezet en aan jouw wensen voldoen. Hierdoor krijg ik weleens een aantal huizen in mijn mailbox die qua prijs meer dan een ton uit elkaar kunnen liggen. Erg lastig vind ik dat, want ik weet namelijk dat het verschil maakt welk huis is eerst ga bekijken... 

Prijs anker

Bij het waarderen van een prijs en vervolgens het maken van een keuze worden we beïnvloed door verschillende factoren, waaronder het anker dat je hebt. Het effect van een anker betekent dat de eerste prijs die je in overweging neemt, voor een belangrijk deel bepaalt welke prijs je uiteindelijk bereid bent te betalen. Deze eerste prijs functioneert in je hoofd als een referentieprijs waar je vervolgens de daaropvolgende prijzen mee vergelijkt. Dit heeft sterk effect op onze keuzes, omdat we gevoeliger zijn voor een relatieve prijs (Die optie is een stuk goedkoper!), dan de absolute waarden. Er zijn verschillende herkenbare voorbeelden te bedenken...

Pizza anker en een Miele wasmachine

Je kent het misschien wel als je uit eten gaat. Bij een Italiaans restaurant zie je vaak eerst de pizza’s op het menu staan. Als je vervolgens verder bladert, zie je ook nog van die heerlijke vleesgerechten. Door het ‘pizza-anker’ vind je die vleesgerechten eerder te duur dan wanneer er geen pizza’s op de kaart hadden gestaan. Een ander voorbeeld: laatst was ik bij een elektronicazaak om me te laten informeren over een nieuwe wasmachine. De verkoper vertelde vol enthousiasme over de nieuwste technieken met luchtbolletjes en kristallen waardoor mijn was met minder moeite nog schoner zou worden. En er stond ook nog een Miele, de autoriteit op wasmachine gebied, waarop (heb je het weer) alleen vandaag 20% korting werd gegeven. Echter de wasmachine kostte maar liefst €1200 euro, dus geen optie. Toch merkte ik dat ik in het andere deel van de winkel de wasmachines ineens erg mee vond vallen qua prijs: tussen de 500 en de 700 euro! Dit terwijl ik in eerste instantie keek naar wasmachines van rond de 300 euro. Later realiseerde ik me dat het Miele anker mijn prijsperceptie beïnvloedt had.

Vraagprijs van een huis        

Om weer terug te komen op waar ik mee begon, ook naar de prijzen van huizen en het stellen van een anker is onderzoek gedaan. In een experiment lieten onderzoekers studenten en makelaars de vraagprijs van een huis bepalen. Ze inspecteerden allemaal hetzelfde huis en van tevoren kregen ze te horen wat de bewoner dacht dat het huis zou opleveren. Benadrukt werd dat deze vraagprijs verder nergens op gebaseerd was. De ene helft van de deelnemers kreeg een lage vraagprijs te horen en de andere helft een hoge vraagprijs. Nu zou je van de makelaars misschien een objectief oordeel verwachten, maar zowel de studenten (leken) als de makelaars (professionals) bleken beïnvloed te worden door de op niets gebaseerde vraagprijs. De groep die een hogere vraagprijs hoorde beoordeelde het huis gemiddeld veel meer waard.

Realiseer je bij het bekijken van meerdere opties dus dat het eerste wat je bekijkt mogelijk als anker dient voor je beoordeling van de rest. Als ik dus geen tophypotheek wil, zal ik toch echt de huizen onderin mijn prijsklasse eerst moeten bekijken. Als ik die als uitgangspunt neem, kijk ik misschien wel met andere ogen naar de vraagprijs en houd ik uiteindelijk geld over om toch zo’n echte Miele te kopen ;-) 

Een nieuwe realiteit

Eerder schreven we al over augmented reality: een toevoeging aan de werkelijkheid door elektronische knowhow. En dat je daar veel mee kan, is inmiddels duidelijk. De volgende ontdekking wilden we je dan ook niet onthouden.

Ontdekken

Stringtm (http://www.poweredbystring.com/) is een bedrijf dat door middel van een applicatie voor de iphone, een nieuwe realiteit wist te ontwikkelen. Wat je daarvoor moet doen?  Heel simpel: print de afbeelding hiernaast uit of geef de afbeelding goed weer op je scherm, activeer de applicatie op de iphone en houdt de iphone bij het plaatje. Wij waren enthousiast toen we zagen wat er gebeurde! Geen iphone? Bekijk het filmpje onderaan deze blog eens.

Interacteren is effectief

Niet alleen vonden we het zelf gewoon heel leuk om met de applicatie te spelen, ook zagen we ineens legio advertentiemogelijkheden opdoemen. Stel je eens voor dat Nike een grote poster heeft hangen, waarbij jij ter plekke je nieuwe sneaker kan aanpassen en het meteen in 3D kan waarnemen. Hoe gaaf zou dat zijn!

Waarschijnlijk is het ook nog eens een hele efficiënte manier van reclame maken. Uit onderzoek is namelijk gebleken dat wij veel sneller iets kopen wanneer we het aan kunnen raken of ermee kunnen interacteren. Hoewel augmented reality niet de echte werkelijkheid vervangt, kan het wel gebruik maken van het effect van interacteren. Wat denk jij, zou je sneller iets kopen wanneer je er een beetje mee hebt kunnen spelen of vind je augmented reality een overbodige luxe?

iPhone Augmented Reality from Boffswana on Vimeo.

Filmpje: wat motiveert ons (niet)?

In tien minuten op een boeiende en leuke manier meer te weten komen over motivatie. Waarom een beloning soms juist tot slechtere prestaties leidt en wat organisaties kunnen doen om mensen te motiveren.