Ben jij al overgestapt?

Het is weer tijd om je te verdiepen in je zorgverzekering. Via de verschillende media worden we opgeroepen voor 31 december actie te ondernemen. Het politieke credo van deze tijd is: laat mensen vooral zelf kiezen hoe ze zich willen verzekeren. Wij mensen willen graag een vrij individu zijn dat eigen keuzes maakt.

Maar wat blijkt in de praktijk?

Slechts 4% van de mensen stapt daadwerkelijk over naar een andere verzekeraar en haalt dus voordeel uit de mogelijkheid zelf te kiezen. Zeg eens eerlijk? Heb jij de verschillende opties al bekeken? I'ts a hell of a job!

Naast de basisverzekering kun je je nog aanvullend verzekeren voor zaken als de tandarts. Sinds een paar jaar is daar ook een verplicht eigen risico bijgekomen. Daarnaast heb je ook nog een vrijwillig eigen risico, hoe hoger dat bedrag, hoe minder premie je per maand betaalt. Stel bijvoorbeeld dat je je eigen risico met 100 euro verhoogd. Als er iets met je gebeurt in dat jaar kost dat je 100 euro, zo niet dan heb je 50 euro bespaard in een jaar. Volg je me nog? Uit onderzoek blijkt dat we liever een optie hebben waarbij we veel keuzes hebben, dan dat we geen keuze hebben; ook wanneer de keuze optie niet persé beter resultaat heeft. Het idee is dat hoe meer keuze je hebt, des te groter de kans dat er een optie is die aan je eisen voldoet. Toch is het hebben van veel keuzes niet perse positief.

Effect aantal keuze opties

Iyengar en Lepper (2000) onderzochten in een supermarkt het effect van het aantal keuzes. Klanten kregen een paar soorten jam gepresenteerd of een groot aantal verschillende soorten jam. Het grote aanbod bleek meer mensen te trekken dan het kleine aanbod. Blijkbaar zijn veel keuzemogelijkheden dus aantrekkelijk. Maar wat bleek nu? Het percentage mensen dat jam kocht, was vele malen groter bij het kleine aantal soorten. Blijkbaar werden mensen wel aangetrokken door de grote hoeveelheid keuze (wow, wat veel verschillende soorten jam!), maar wisten vervolgens niet welke jam ze nu moesten nemen. Ook bij mijn zoektocht naar de passende verzekering, merkte ik dat ik helemaal lam geslagen werd door de overvloed aan keuzes die ik moest maken. Bovendien blijkt uit onderzoek (Gilbert en Ebert, 2002) dat mensen na het maken van de keuze minder tevreden zijn als zij uit veel opties konden kiezen.  

Campagnes zijn weggegooid geld

Hoewel mensen dus wel graag veel keuzes willen hebben, blijkt in de praktijk dat maar heel weinig mensen gebruik maken van de mogelijkheid de beste verzekering te kiezen. Om mensen toch te stimuleren wordt elk jaar weer veel  geld geïnvesteerd in campagnes. Tot op heden blijken die campagnes weinig effectief. Informeren is niet voldoende om gedrag te beïnvloeden, daar is veel meer voor nodig.