Inspelen op het schuldgevoel van ouders...

Een tijdje geleden plaatsten we al een filmpje van een jongetje dat alleen werd gelaten door zijn moeder, omdat zij zo nodig moest roken. Het trillipje van het jongetje speelde in op het schuldgevoel van rokende ouders. Hieronder een nieuw filmpje van SIRE dat ook inspeelt op dit schuldgevoel.

De eerste indruk

Elke keer wanneer ik iemand ontmoet die ik niet ken, ben ik me bewust van de handdruk die ik geef. Deze moet stevig zijn; niet te zacht, maar zeker niet te hard. Daarbij let ik er ook nog op hoe ik de hand vastpak. Ik vind het zelf zo irritant wanneer iemand me bij de vingers vastpakt. En niet te vergeten: mensen die vinden dat de wereld aan hun voeten ligt, met een duikvlucht op je hand afkomen en deze onder het handen schudden met de palm naar boven draaien. Frustrerend! Ik hoop dus – heel ijdel – dit alles te voorkomen door op de kleine dingen te letten. Want uiteindelijke draait het allemaal om 1 ding: de eerste indruk. Deze moet en zal goed zijn!

Een goede inschatting

Uit recent onderzoek blijkt namelijk dat we redelijk goed in kunnen schatten wanneer onze eerste indruk klopt. Slechts een korte interactie met iemand zorgt ervoor dat wij persoonlijkheidstrekken kunnen opnoemen die in overeenstemming zijn met de mening van iemands ouders. En hoe zekerder wij daarbij zijn, hoe beter de impressie van deze eerste indruk klopt.

Mmmm…

Nadat ik over dit onderzoek had gelezen, bekroop me een benauwd gevoel. In hoeverre kan ik eigenlijk anderen beïnvloeden door mijn lichaamstaal in de gaten te houden? Is die ferme handdruk niet complete onzin?

Ja en nee. Wanneer ik er voor de rest als een vaatdoek bijsta, heeft die harde handdruk natuurlijk niet veel nut. “Hoi, ik ben een ontzettend watje, maar probeer het te maskeren…” Wanneer ik er echter zeker bijsta, komt die stevige handdruk heel anders over. Hoewel je mensen nooit compleet om de tuin kunt leiden (er bestaat ook nog zoiets als een micro-expressie: een minimale gelaatstrek die in een flits onze ware emotie laat zien), kun je er wel je sterke punten mee benadrukken.

Hoe een goede handdruk er dan uit moet zien? Op deze site lees je daar meer over: www.lichaamstaal.nl/groet.html Je kunt er zelfs een handentest doen. Handen schudden zal nooit meer hetzelfde zijn ;-)

Bier hier! Of bier weg?

Afgelopen weekend las ik een interessant artikel in de Volkskrant: “Biertje wegduwen, niet pakken”. In deze blog vertelden wij eerder over experimenten in het onderzoekslab op de universiteit. Deze, vaak ogenschijnlijk saaie, taken geven onderzoekers inzicht in het menselijk brein en handelen. Maar nu blijkt een van die ‘saaie’ taken alcoholisten te helpen een aangeboden drankje te weigeren!

Approach alcohol

Om je geheugen even op de frissen: de focus op het behalen van iets leidt tot een toenaderende houding (approach) en het voorkomen van iets leidt tot een vermijdende houding (avoidance). In experimentele onderzoeken wordt deze houding onder andere geactiveerd door de joystick naar jezelf toe te halen (approach) of door de joystick weg te duwen (avoidance). Mensen die houden van een drankje blijken bij het zien van een biertje (of wijntje voor de liefhebber) snel een toenaderende houding te maken (bier hier!). Wanneer ze de opdracht krijgen de joystick van zich af te duwen, dus weg van het biertje, zijn ze een stuk trager.

We weten het wel, maar doen het niet…

De automatische reactie op een plaatje van een biertje klinkt misschien onschuldig. Maar als je je bedenkt dat ons gedrag voornamelijk gestuurd wordt door onbewuste processen is het toch een ander verhaal. De trainingen om mensen van hun alcoholverslaving af te helpen is voornamelijk gericht op bewuste processen: mensen motiveren niet meer (teveel) te drinken. Maar als je een beetje onze blogs hebt gevolgd weet je dat we mensen nog zoveel kunnen vertellen, maar dat vaak iets weten, niet garandeert dat we het ook doen…  Na ontwenning en behandeling valt dan ook meer dan de helft van de alcoholisten weer terug. En het ‘ongeluk’ zit vaak in een klein hoekje. Een feestje, een verjaardag of de jaarwisseling, voor je het weet sta je weer met een drankje in je handen.

De training

Professor Reinout Wiers en collega’s onderzochten een manier om de automatische reactie een biertje te grijpen om te zetten naar een vermijdende houding. Een groep van 214 alcoholisten werd random toegewezen aan de controle groep of de experimentele groep. Naast de reguliere behandeling kregen de deelnemers vier trainingssessies op de computer. De controle groep kreeg een schijntraining en de experimentele groep kreeg de ‘Cognitive Bias Modification’ training. Zij kregen als opdracht om de joystick naar zich toe te halen bij het zien van frisdrank (approach). En nu komt het: in deze opdracht moesten ze plaatjes van alcoholische drankjes van zich af duwen met de joystick. Om het effect nog sterker te maken werd het plaatje ingezoomd bij het toenaderen en uitgezoomd als ze de joystick naar wegduwden, zodat het biertje echt leek te verdwijnen in de verte…

Wat levert het op?

Allereerst bleken de deelnemers uit de experimentele groep minder snel te grijpen naar een biertje en duwden ze deze sneller weg! Dit effect zagen de onderzoekers niet bij de controle groep. Maar ook in de praktijk vonden de onderzoekers een zeer sterk effect. Van de controle groep bleek 60% binnen een jaar terug te vallen in hun oude drinkgedrag. Van de experimentele groep viel slechts 46% terug in het oude gedrag. Een behoorlijke aanvulling op de reguliere training dus en dat met een simpele computertaak. Toch zo gek nog niet, die ‘saaie’ taken in het onderzoekslab!

Vreemde expressies

Ooit dit voorbij zien komen: ^.^? Had je enig idee wat het betekende? Ik tot voor kort totaal niet; helemaal blanco. Kan aan mij liggen -dat ik heel stiekem toch een cultuurbarbaar ben- maar ik heb de ijdele hoop dat het jullie ook niet bekend voorkomt.  

 

Een oosterse verklaring

Geen idee? Dan ga ik je nu uit je lijden verlossen. Dit is een oosterse emoticon die 'happy' uitbeeld.  Dus in plaats van dit :-) typen de Chinezen dit ^.^ Hartstikke logisch toch? Net zoals hun emoticon voor een zielig gezichtje ;_;  Ik heb even moeten kijken, wilde ik er een emoticon uithalen, maar de driehoekjes zijn oogjes bij het vrolijke gezichtje en de puntkomma's zijn huilende oogjes bij het zielige gezichtje.

Oogjes en mondjes

Hoewel ik de betekenis nu weet, vind ik het nog steeds aparte emoticons. Ik voel er ook helemaal niks bij; moet nadenken over wat ik zie. Wanneer ik 'ons' smiley gezichtje zie, weet ik meteen wat het betekent. Ik voel er zelfs vrolijkheid bij (hoe geconditioneerd ben je dan, daar gaat de illusie van mijn unieke onafhankelijke ik...). Maar waar wij de emoticons onduidelijk vinden, vinden oosterse mensen ze zeer duidelijk. De oorzaak van dit verschil: oosterse mensen letten op de ogen bij het lezen van expressies, westerse mensen letten zowel op de ogen als op de mond. Vandaar dat wij met een mondje de expressie van een emoticon aanduiden en oosterse mensen dit met oogjes doen.

Moeilijke emoties
Doordat oosterse mensen vooral op de ogen letten -en de mond verwaarlozen- zijn ze een stuk slechter in het herkennen van emoties die rond de ogen gelijk zijn. Angst en verassing worden bijvoorbeeld vaak door elkaar gehaald, net zoals afschuw en boosheid. Iets om wellicht rekening mee te houden wanneer je binnenkort een tripje naar het Oosten maakt; dat je niet ineens getroost en gerustgesteld wordt wanneer je eigenlijk blij verrast bent. Hoewel, een beetje vertroeteling op zijn tijd kan nooit kwaad ^_~

Apen geven inzicht in de mens

Om te begrijpen hoe wij als mens in elkaar steken, hebben psychologen in de loop der jaren een hoop onderzoeken verricht. En niet alleen bij mensen; ook dieren zijn veelvuldig proefpersoon –of nou ja, proefdier natuurlijk - geweest. Vooral ratten zijn gewild (jaja…), maar ook naar apen is veel onderzoek gedaan.

Baby aapjes

Zo onderzocht Harlow in de jaren zestig hoe de hechting bij aapjes verliep. Hij fabriceerde hiervoor twee soorten ‘moeders’: de ene moeder was zacht maar gaf geen eten, de andere moeder was van ijzerdraad maar gaf wel eten. Zijn vraag: welke moeder prefereert het baby aapje? Onderstaand filmpje geeft het antwoord. Ik moet je wel waarschuwen, het is een een beetje een zielig filmpje.

Hersenen van apen en mensen gelijk?

Hoewel dieren geen mensen zijn, verschaffen dit soort onderzoeken veel inzichten in het gedrag van mensen. Een ander– meer recent- onderzoek, onderzocht de hersenen van twee apensoorten: de chimpansee en de bonobo. Beide apen staan van alle diersoorten het dichts bij de mens (we blijken allemaal van dezelfde voorouder af te stammen), maar verschillen op fundamentele vlakken van elkaar. Zo is de chimpansee veel agressiever en lost de bonobo problemen eerder op met seks en spelen (ik blijf het een leuk feitje vinden: de bonobo is de enige aap die de missionarishouding toepast).

Door de hersenen van deze twee apensoorten te onderzoeken, hoopten de onderzoekers meer inzichten te krijgen in het gedrag van mensen. Is het bijvoorbeeld in de hersenen zichtbaar dat de ene persoon van nature agressiever is dan de andere? Het antwoord hierop is ‘ja’. Of nou ja, deels ‘ja’: het blijven natuurlijk apen en geen mensen. Bij de bonobo is het gebied dat angst, empathie en inhibitie van agressie controleert, beter ontwikkeld dan bij de chimpansee.

Nut?

Ik weet niet wat ze met deze kennis gaan doen, maar hopelijk draagt het bij aan het achterhalen van het waarom van extreem agressief of pathologisch gedrag. Zoals het gedrag afgelopen zaterdag van de schutter in Alphen aan den Rijn...

Wat drink jij op een terrasje?

Afgelopen weekend was het heerlijk weer, ik ben van het ene naar het andere terras gestruind: heerlijk! Als ik op een terrasje zit, bestel ik graag een Bitterlemon, beetje mensen kijken en ik kan me de hele dag vermaken. En ik ben niet de enige, om me heen hoor ik: “Moet je die broek zien!”, “Goh, zijn zij weer bij elkaar?”, “Waaat, is ze zwanger?”. Wat kunnen we daar toch met z’n allen van genieten! Er is alleen wel iets waar we rekening mee moeten houden: je oordeel wordt beïnvloed door het drankje dat je nuttigt…

Wat vind je van vreemdgaan?

In een onderzoek kregen proefpersonen verschillende drankjes aangeboden: water, een zoet drankje of een bitter drankje. Vervolgens kregen ze verschillende verhaaltjes te  lezen waarvan ze de ethiek moesten beoordelen. Bijvoorbeeld: Hoe ethisch verantwoord is het als een leraar zijn leerlingen thuis uitnodigt om te lunchen? Of hoe ethisch verantwoord is het om vreemd te gaan met de beste vriend(in) van je partner? De proefpersonen moesten de situaties een score geven op een schaal van honderd punten. Een extra maat die de onderzoekers meenamen was de politieke voorkeur: was iemand conservatief of liberaal?

Een bitter oordeel

De proefpersonen die een bitter drankje hadden gedronken bleken een stuk harder te oordelen dan de proefpersonen die water of een zoet drankje hadden gedronken. Zij vonden de situaties gemiddeld 27 procent verwerpelijker dan de andere proefpersonen. Een sterk verschil! Daarbij ontdekten de onderzoekers dat het bittere drankje op conservatieve mensen een sterker effect had dan op liberalen. 

In de rechtzaal en op het terras

De Amerikaanse onderzoeker wil met deze resultaten bittere drankjes verbieden in de rechtzaal, omdat dit effect heeft op hun oordeel. Lastig, aangezien er nog een heleboel andere factoren te bedenken zijn die het oordeel beïnvloeden zoals geur, kleur, aantrekkelijkheid van de verdachte enzovoort. Waar leg je dan de grens? Dit vraagstuk gaat wat ver voor deze blog. Wel zal ik rekening houden met deze wetenschap als ik weer eens met een bitterlemon op een terrasje zit. Vind ik die roddel die mij net verteld is echt zo verwerpelijk of word ik misschien beïnvloed door het drankje dat ik voor mijn neus heb?

Kinderen met obesitas stimuleren met sportbewijs

Een tijd terug werden we benaderd door sportvereniging Prins Hendrik. Zij zijn een samenwerking gestart met het Jeroen Bosch Ziekenhuis om kinderen met obesitas aan te zetten tot sporten en gezond eten. Voor dit project wilden zij graag een folder maken voor de kinderen; een stimulerende en uitdagende folder. Zie hieronder het resultaat!

Open publication - Free publishing - More eten